Międzynarodowy raport EggTrack 2023. Poznaj liderów i maruderów w Polsce.

Dzisiaj opublikowaliśmy nasz najnowszy globalny raport EggTrack, z którego wynika, że firmy spożywcze koncentrują się na zapewnieniu kurom nioskom życia bez klatek, pomimo ciągłych wyzwań związanych z ptasią grypą, inflacją, pandemią i wojną na Ukrainie.

Nadszedł czas, aby teraz decydenci włączyli się do akcji, wzmocnili i wspierali to pozytywne działanie poprzez wprowadzenie przepisów stanowiących podstawę rezygnacji z klatek. Zarzut ten odnosi się szczególnie do UE, gdzie Komisja Europejska nie wydała jeszcze obiecanego zakazu stosowania klatek dla zwierząt hodowlanych, za którym opowiada się 9 na 10 obywateli Europy.

Nasz raport EggTrack ma na celu monitorowanie i zachęcanie największych przedsiębiorstw spożywczych na świecie do skutecznego realizowania swoich dobrowolnych zobowiązań dotyczących jaj bezklatkowych, ponieważ bez wątpienia rzeczywisty wpływ na dobrostan kur niosek będzie możliwy dopiero wtedy, gdy firmy poczynią postępy w procesie wdrożenia i faktycznie wywiążą się ze swoich zobowiązań.

EggTrack 2023 na świecie i w Polsce

EggTrack 2023 monitoruje postęp w realizacji 715 zobowiązań dotyczących chowu bezklatkowego podjętych przez 444 firmy, z czego 511 (71%) zdaje sprawozdania ze stopnia wdrożenia, a średni postęp we wdrożeniu u tych firm wynosi 75%.

Dziewięć firm, w tym Delaware North, Associated British Foods i Norwegian Cruise Line, podjęło nowe globalne zobowiązania dotyczące zakazu stosowania klatek, a od czasu naszego ostatniego raportu firma The Hershey Company osiągnęła swój cel, jakim jest całkowite wyeliminowanie klatek na całym świecie. Spośród 88 monitorowanych zobowiązań globalnych 56% składa sprawozdania na temat postępów w procesie wdrożenia.

Na poziomie regionalnym średni postęp we wdrożeniu jaj z chowu bezklatkowego w Europie wyniósł 80%, w USA – 73%, a w regionie Azji i Pacyfiku (APAC)- 57%.

Pomimo spadku stopnia wdrożenia rok do roku o 2,5%, w przypadku zobowiązań monitorowanych zarówno w EggTrack 2022, jak i 2023, stopień wdrożenia jaj bezklatkowych na poziomie globalnym wzrósł o 6,9%, a w przypadku firm w regionie APAC – o 7,4%.

EggTrack 2023 obejmuje 27 zobowiązań z 16 firm w Polsce. Z tych 27 zobowiązań, 17 posiada sprawozdania dotyczące postępu, a średni stopień wdrożenia na podstawie tych sprawozdań wynosi 72%.

Najważniejsze dane

• EggTrack 2023 monitoruje postęp w realizacji 715 zobowiązań dotyczących chowu bezklatkowego podjętych przez 444 firmy, przy średnim stopniu wdrożenia na systemy bezklatkowe wynoszącym 75%.
• 9 firm podjęło nowe globalne zobowiązania dotyczące stosowania systemów bezklatkowych: Associated British Foods PLC, Bakkavor Group PLC, Brinker International Inc, CKE Restaurants Holdings Inc, Dairy Queen, Delaware North, McCormick & Company, Norwegian Cruise Line i The JM Smucker Company.
• 9 firm osiągnęło swój cel, czyli wyeliminowanie klatek (na poziomie globalnym, regionalnym lub krajowym) od ostatniej edycji EggTracka: The Hershey Company (globalnie 100% systemów bezklatkowych), LJ Fairburn & Son Ltd (Wielka Brytania), Gruppo Eurovo (Włochy), KFC (Europa), Kraft Heinz Company, CVS, Walgreens (USA),Burger King (Australia i Nowa Zelandia) i Biedronka (Polska).
• Średni postęp we wdrożeniu dla zobowiązań na poziomie globalnym wzrósł o 6.9% rok do roku dla firm uwzględnionych w EggTrack 2022 i 2023. 
• 21 firm ma jasne oświadczenia przeciwko stosowaniu systemów kombi w swoim łańcuchu dostaw: Aldi (Hiszpania), Aldi (Włochy), Grupo Avícola Rujamar, Mercandona, E.Leclerc, Metro AG, Gruppo Selex, MARR SpA, Makro (Holandia) , Sammontana SpA, Chef Express, Domino's Pizza Group plc (Wielka Brytania i Irlandia), Coles Group Ltd, Barilla Group, Alcampo, Eurovo Group, Kroger, Carrefour (Polska i Hiszpania), Bidfood (Wielka Brytania), Bennet i Eroski.

Średni stopień wdrożenia na systemy bezklatkowe z podziałem na branżę

Spośród 444 firm uwzględnionych w tegorocznym raporcie EggTrack:

• 51 to producenci żywności – średni stopień wdrożenia wynosi 83%,
• 195 to sieci detaliczne i firmy cateringowe – średni stopień wdrożenia wynosi 77%,
• 111 to sieci restauracji – średni stopień wdrożenia wynosi 77%,
• 13 to producenci jaj – średni stopień wdrożenia wynosi 71%,
• 74 to firmy z branży gastronomicznej i hotelarskiej - średni stopień wdrożenia wynosi 65%.

Średni stopień wdrożenia na systemy bezklatkowe z podziałem na region

• 79 firm działa globalnie – średni stopień wdrożenia wynosi 64%.
• W Europie, włączając Wielkiś Brytanię, działają 274 firmy – średni stopień wdrożenia wynosi 80%.
• W USA działają 134 firmy – średni stopień wdrożenia wynosi 73%.
• W regionie APAC działają 23 firmy – średni stopień wdrożenia wynosi 57%.

Polski kontekst i efektywne wdrożenie systemów bezklatkowych

Niezwykle ważne jest, aby firmy wdrażały systemy bezklatkowe w swoich całkowitych łańcuchach dostaw. Oznacza to, że ich zobowiązania powinny obejmować wszystkie regiony i kraje, w których operują i wszystkie kategorie jaj, czyli nie tylko jaja świeże, ale także jaja przetworzone (w proszku, w płynie), produkty z zawartością jaj, oraz produkty na bazie składników jaj. Dobra wiadomość jest taka, że w tym roku coraz więcej firm rozszerza swoje zobowiązania i składa sprawozdania dotyczące wszystkich kategorii jaj.

Polska wyprodukowała 7,9% ogólnej liczby jaj w UE, zajmując 6. miejsce w produkcji jaj w EU oraz jest drugim co do wielkości eksporterem w UE (po Holandii) z 17,9% całkowitego eksportu UE w 2022 r. (Eurostat, 2022).

Jaja z Polski, które trafiają na rynek europejski (głównie do Niemiec, Holandii i Włoch), wykorzystuje się w większości w sektorze przetwórczym i dlatego jaja klatkowe są dla Polski nadal przydatnym produktem eksportowym, mimo globalnego trendu tranzycji na chów bezklatkowy. Konsumenci w krajach Europy Zachodniej nie akceptują już jaj świeżych z chowu klatkowego, natomiast nadal są one wykorzystywane w przetwórstwie, gdzie ich pochodzenie nie jest widoczne dla konsumenta.

Dodatkowo, firmy powinny również unikać inwestowania w nieodpowiednie systemy, takie jak systemy kombi, hybrydowe i systemy o ograniczonym dostępie. W tym roku 21 firm przedstawiło jasne oświadczenia przeciwko stosowaniu systemów kombi w swoich łańcuchach dostaw, w tym Carrefour Polska, Domino’s Pizza Group PLC (Wielka Brytania i Irlandia), Bidfood (Wielka Brytania), E.Leclerc, Mercadona, oraz Carrefour Hiszpania.

Zachęcamy firmy do opracowywania planów wdrożenia i przyspieszania tempa przechodzenia na chów bezklatkowy, współpracując z dostawcami, a także do corocznego publicznego składania sprawozdań na temat postępów.

Firmy odpowiedzialne w Polsce

Pomimo trudności rynkowych, również firmy w Polsce dzielą się publicznie swoimi postępami z wdrożenia. Sieci handlowe, które corocznie składają sprawozdania o swoich postępach to: Biedronka, Kaufland, Carrefour, Lidl, Auchan, Żabka, Aldi, Netto i Schiever.

Liderzy postępu w Polsce

Firmy w Polsce, które w 100% usunęły jaja klatkowe świeże ze swoich półek to:

• Biedronka (100% jaja świeże i 100% produkty marki własnej),
• Kaufland (100% jaja świeże),
• Netto (100% jaja świeże),
• Żabka (100% jaja świeże).

Są też firmy, które zasługują na szczególne uznanie, ponieważ rozszerzyły swoje deklaracje na wszystkie produkty marki własnej zawierające jaja. Są to:

• Biedronka (realizacja w 100%),
• Lidl Polska (postęp 95%),
• Carrefour (postęp 73%),
• Aldi (postęp 74%),
• Żabka (brak jaj klatkowych w składnikach głównych  w produktach marki własnej),
• Kaufland (brak danych z postępu),
• Auchan (brak danych z postępu).

„Jako lider handlu detalicznego w Polsce, widzimy możliwość wpływu na poprawę dobrostanu zwierząt w skali całego kraju. Szczególnie ważne są dla nas zobowiązania dotyczące wycofania ze sprzedaży jaj z chowu klatkowego. W 2021 roku, czyli cztery lata przed pierwotnie zadeklarowanym terminem, wyeliminowaliśmy z oferty sklepów w całej Polsce świeże jaja klatkowe. Rok później poszliśmy o krok dalej wycofując jaja klatkowe ze składu produktów marki własnej.” - podkreśla Zofia Fabirkiewicz, Starsza Specjalistka ds. Zrównoważonego Rozwoju w Biedronce.

Good Egg Award 2023

W czerwcu 2023 przyznaliśmy prestiżową nagrodę Good Egg Award firmie Carrefour Polska za dotychczasowe postępy we wdrożeniu systemów bezklatkowych, ich transparentną komunikację, oraz za wycofanie z ich łańcucha dostaw systemów kombi.

Polskie firmy-maruderzy

Firmy, które nie podają publicznych informacji

Transparentność komunikacji stanowi integralną część działania odpowiedzialnych firm. Poniższe firmy nie podają żadnych informacji na temat postępu we wdrożeniu od czasu podjęcia się zobowiązania, w związku z tym konsument nie wie, jak poważnie dana firma podchodzi do wywiązywania się ze swoich zobowiązań:

• Dino,
• Eurocash Group (abc, Groszek, Delikatesy Centrum, Euro Sklep, Lewiatan i Gama),
• Stokrotka,
• Polomarket.

Zobowiązanie częściowe - Eurocash

Jedyną firmą, która podjęła się zobowiązania, aby wycofać tylko jaja „trójki” marki własnej, ale nadal pozostawia sobie opcję sprzedaży jaj klatkowych innych marek, jest Eurocash Group, która obejmuje sieci handlowe abc, Groszek, Delikatesy Centrum, Euro Sklep, Lewiatan i Gama.

„Ukryte trójki”

Poniższe firmy podjęły się wycofania jaj świeżych klatkowych, natomiast nie zdeklarowały wycofywania „trójek” z produktów marki własnej zawierających jaja, takich jak makarony, sałatki, wypieki, majonezy. Te ukryte „trójki” oznaczają nadal ogromną ilość konsumowanych jaj , a co za tym idzie – miliony kur hodowanych w klatkach:

• Dino,
• Netto,
• Eurocash Group (abc, Groszek, Delikatesy Centrum, Euro Sklep, Lewiatan i Gama),
• Stokrotka,
• E’Leclerc,
• Polomarket,
• Intermarche (zobowiązanie obecne na poziomie centrali, ale nie opublikowane na stronie Intermarche Polska).

Brak informacji o wdrożeniu jaj świeżych poza marką własną

Poniższe sieci handlowe podjęły się zobowiązania wycofania wszystkich jaj bezklatkowych, ale składają sprawozdanie dotyczące tylko wdrożenia jaj świeżych marki własnej (100%), niestety nie informując o postępie wycofania jaj „trójek” innych marek:

• Aldi Polska,
• Auchan Polska.

Mamy nadzieję, że te dwie firmy, które działają odpowiedzialnie w innych aspektach wdrożenia, w przyszłej edycji raportu EggTrack będą również posiadały sprawozdania z wycofania „trójek”z całej kategorii jaj świeżych.

Legislacja europejska musi nadrobić zaległości

Postęp, jaki zanotowały firmy sektora spożywczego, odzwierciedla życzenia konsumentów dotyczące dobrostanu zwierząt, a biorąc pod uwagę obszerne dowody naukowe potwierdzające szkodliwość systemów klatkowych na dobrostan kur, nadszedł czas, aby decydenci wzmocnili i wspierali pozytywne działania podejmowane przez przemysł spożywczy poprzez wprowadzenie zakazu chowu klatkowego.

Takie ustawodawstwo odzwierciedlałoby postawy konsumentów, jak wykazało 1,4 mln obywateli UE, którzy w 2020 r. podpisali się pod europejską inicjatywą obywatelską End the Cage Age – Koniec Epoki Klatkowej oraz badanie Eurobarometr z 2023 r., z którego wynika, że 91% Europejczyków uważa, że ochrona dobrostanu zwierząt hodowlanych jest ważne, przy czym 84% uważa, że zwierzęta te powinny być lepiej chronione niż obecnie. Te wyniki są w zgodzie z opinią społeczności naukowej, która popiera potrzebę hodowli bezklatkowej – jak wskazano w szeregu opinii EFSA.

Dr Tracey Jones, Dyrektor Globalna ds. Branży Spożywczej w firmie Compassion in World Farming podsumowuje:

„Dobrowolne zobowiązania i ciągłe postępy podkreślane w tym raporcie wyraźnie pokazują, że firmy branży spożywczej skupiają się na zapewnieniu kurom nioskom przyszłości bez klatek. Konsumenci nie chcą klatek. 1,4 miliona z nich podpisało europejską inicjatywę obywatelską “Koniec epoki klatkowej” podjętą w 2020, co doprowadziło do obietnicy złożonej przez Komisję Europejską dotyczącej wprowadzenia zakazu stosowania klatek dla wszystkich zwierząt hodowlanych do 2027 roku.

Europa ma wyjątkową okazję, aby objąć pozycję lidera w zakresie dobrostanu zwierząt. Opowiadając się za petycją swoich obywateli, oraz wspierając przedsiębiorstwa i hodowców w okresie przejściowym, Komisja Europejska ma doniosłą okazję do stworzenia równych warunków biznesowych w całej branży i dania zdecydowanego sygnału reszcie świata, że klatki powinny być wysłane do lamusa na zawsze.”

Przeczytaj pełny raport EggTrack tutaj