Nasz polski głos w unijnych konsultacjach

Dziś zakończyły się konsultacje publiczne prowadzone przez Komisję Europejską, związane z inicjatywą Zrównoważonych Systemów Żywnościowych w UE (Sustainable Food Systems – SFS). Mają one pomóc w stworzeniu nowej polityki żywnościowej poprzez wprowadzenie celów i zasad zrównoważonego rozwoju na podstawie zintegrowanego podejścia. Polskie biuro Compassion również wzięło w nich udział.

Czym jest polityka żywnościowa?

Polityka żywnościowa jest kluczową kwestią: to sposób, w jaki produkujemy naszą żywność oraz karmimy samych siebie i ma ona po prostu istotny wpływ na nasze zdrowie, zwierzęta, środowisko i możliwość wykarmienia przyszłych pokoleń. Intensywna produkcja zwierzęca – chów przemysłowy – dominuje w rolnictwie UE i rozprzestrzenia się w krajach rozwijających się. Mięso oraz nabiał wyprodukowane przemysłowo osłabiają nasze zdrowie, marnotrawią i zanieczyszczają wodę, pogarszają jakość gleby i niszczą różnorodność biologiczną.

Jednak nasza zdolność do wyżywienia wzrastającej liczby ludności zależy od nieprzerwanej dostępności płodnej ziemi, czystej wody i bogatej bioróżnorodności. Nowy model rolnictwa powinien wspierać produkcję żywności, w której zwierzęta mogą żyć z powrotem w gospodarstwach, a nie w „fabrykach” i promować rolnictwo ekologiczne oraz regeneratywne: połączone z ziemią, zapewniając bardziej pożywne jedzenie w sposób, który jest lepszy dla wsi i dla zwierząt, przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa przyszłych dostaw żywności.

O co walczymy i co postulujemy?

• Dobre zdrowie dla każdego poprzez zapewnienie powszechnego dostępu do pożywnej i wysokiej jakości żywności
• Zrównoważone metody rolnictwa i hodowli, które wspierają źródła utrzymania na wsi i łagodzą ubóstwo
• Ochronę planety i jej cennych zasobów: gleby, wody, lasów i różnorodności biologicznej
• Zmniejszoną emisję gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń pochodzących z rolnictwa
• Humanitarne metody hodowli, które promują zdrowie i naturalne zachowania zwierząt oraz unikają zadawania im bólu i cierpienia
• Zmniejszoną konsumpcję produktów zwierzęcych, aby osiągnąć cele środowiskowe, zdrowotne i zrównoważonego rozwoju i promocję diet roślinnych

O czym konkretnie pisaliśmy w konsultacjach?

Prawo unijne musi zmienić się tak, aby zapewniało, że ceny produktów żywnościowych będą odzwierciedlały także ich negatywne aspekty zewnętrzne (tj. dobrostan zwierząt, środowiska, zmiany klimatu, zdrowie ludzi) bez ciągłego eksternalizowania kosztów. Normy UE powinny mieć zastosowanie również do importowanej żywności.

Aby zwiększyć transparentność dotyczącą sposobów produkcji należy wprowadzić obowiązkowe oznaczenia dotyczące dobrostanu zwierząt, a także zachęcać konsumentów i konsumentki, którzy kupują produkty odzwierzęce, do wybierania produktów pochodzących z hodowli o podwyższonym dobrostanie, jednak ogólnie dążyć do zmniejszenia liczby zwierząt hodowanych przemysłowo.

Niezbędne jest także stworzenie nowej kultury jedzenia. Obecna kultura jedzenia opiera się przede wszystkim na niskiej cenie oraz wygodzie. Brakuje w niej bodźców, które zachęciłyby konsumenta do myślenia o tym, jak powstaje tanie mięso, jajka i mleko. Jednocześnie należy przeznaczyć budżety na promocję żywności 100% roślinnej i przestać wspierać wspólnymi pieniędzmi kampanie promujące spożycie mięsa i produktów odzwierzęcych – szczególnie w epoce kryzysu klimatycznego.

Polityka UE musi być po prostu zgodna z celami zrównoważonego rozwoju określonymi w nowym prawie, w tym WPR. Z pewnością ważne jest, aby przestać finansować kampanie zachęcające do spożywania białek zwierzęcych, ponieważ to nie jest po prostu zgodne z aktualnymi celami F2F. Ponadto promowana powinna być konsumpcja i produkcja produktów pochodzenia 100% roślinnego (alternatywy dla białek zwierzęcych) oraz promowanie wyższych standardów dobrostanu zwierząt – oba te cele można zrealizować z budżetu WPR.

Naszą Kartę Zrównoważonej Polityki Żywnościowej znajdziesz tu, a więcej na temat tych konsultacji unijnych pod tym linkiem.