Zapraszamy do lektury tekstu Philipa Lymbery, prezesa międzynarodowego Compassion in World Farming. Philip napisał go z okazji Światowego Dnia Jaguara, który świętowany jest 29 listopada każdego roku.
Jaguary i walka z hodowlą przemysłową
Świat obchodzi dziś Międzynarodowy Dzień Jaguara. W walce o uratowanie tego kultowego gatunku pojawiają się zarówno dobre, jak i złe wieści.
Wspaniałe są wiadomości o powrocie jaguarów na tereny podmokłe w północno-wschodniej Argentynie w ramach ekscytującego projektu przywracania przyrody do stanu pierwotnego.
Po 70 latach nieobecności jaguarów na tym obszarze, w ramach programu reintrodukcji, do nowo utworzonego parku Gran Iberá o powierzchni 700 000 hektarów (1,75 miliona akrów) wypuszczono jaguarzą matkę Mariua i jej dwa młode urodzone w niewoli, Karai i Porã.
Projekty przywracania przyrody do stanu pierwotnego oferują ogromne możliwości, jak skomentowała Doreen Robinson, szefowa Działu Bioróżnorodności i Ziemi w Programie Środowiskowym Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNEP), kiedy wypuszczono jaguary: „Ponowne, ostrożne wprowadzenie na dany teren dzikich drapieżników, takich jak jaguary, może pomóc w odbudowie ekosystemu. Bez tych gatunków cierpi bioróżnorodność, a funkcje, jakie spełnia natura – od łagodzenia chorób i ochrony gleby po regulację systemów wodnych – mogą się załamać.”
Rolnictwo przemysłowe
Historycznie rzecz biorąc, jaguary można było znaleźć od Wielkiego Kanionu w USA przez Amazonię aż do Argentyny. Obecnie ich zasięg jest znacznie bardziej ograniczony. Połowa pozostałej na świecie populacji jaguara żyje w Brazylii, kraju znajdującym się na pierwszej linii frontu w ostrym starciu między działalnością wielonarodowego przemysłu rolniczego, lokalnymi interesami gospodarczymi i wysiłkami na rzecz ratowania zagrożonej przyrody, w tym jaguara.
Brazylia to gigant rolnictwa. Jest największym eksporterem mięsa drobiowego i wołowiny oraz drugim po USA producentem soi. Jest światowym liderem w eksporcie soi, której większość przeznaczona jest do koryt intensywnie hodowanej trzody chlewnej, kurcząt i bydła.
Ten sukces gospodarczy ma wysoką cenę w postaci wylesiania, niszczenia naturalnych siedlisk, a także cierpienia ludzi i zwierząt.
Sytuacja jaguara jest szczególnie niepokojąca, ponieważ niedawne badanie ujawniło, że między sierpniem 2016 r. a grudniem 2019 r. w brazylijskiej Amazonii 1422 jaguarów zostało zabitych lub przesiedlonych z powodu wylesiania.
To nie przypadek, że straty jaguarów były najwyższe w Pará i Mato Grosso; oba stany doświadczyły ogromnej ekspansji rolnej, napędzanej produkcją soi dla światowych farm przemysłowych.
Nowe wylesianie
Zastąpienie pastwisk i lasów w Mato Grosso uprawami soi zepchnęło stada bydła głębiej w lasy Pará, powodując nowe wylesianie. Naukowcy opisali ten destrukcyjny proces zależności między bydłem a soją jako „kaskadę użytkowania ziemi”. Sam byłem tego świadkiem w Brazylii.
Przelot nad Mato Grosso pozwolił mi lepiej zrozumieć ogromny wpływ wylesiania w tej części świata. Widziałem granicę lasu i niezwykłą skalę dominacji soi. Było to jedno z najbardziej otwierających oczy doświadczeń w moim życiu.
Nic nie przygotowało mnie na niespotykaną skalę przejęcia Amazonii przez przemysł paszowy. Zastanawiam się, ile osób, jedząc swoje tanie nuggetsy z kurczaka i kotlety wieprzowe, pamięta o tym, że te produkty trafiają na ich talerze poprzez wycinkę drzew i utratę kultowych gatunków zwierząt?
Zastanawiając się nad skalą zmian w krajobrazie, które widziałem w Brazylii, przypomniałem sobie coś, co napisał były główny doradca ds. naukowych z World Wildlife Fund USA, Eric Dinerstein:
Niewielu biologów terenowych zadaje sobie trud sprawdzania dziennej ceny soi czy oleju palmowego. Jest to przeoczenie, ponieważ wartość rynkowa tych towarów – wraz z wołowiną, kukurydzą, cukrem i kawą – może w nadchodzących dziesięcioleciach mocniej zaważyć na przyszłości rzadkich gatunków niż jakikolwiek inny czynnik powodujący utratę siedlisk. Obecnie konwersja i niszczenie lasów deszczowych przez uprzemysłowione rolnictwo w najcenniejszych ekosystemach świata nie są nigdzie bardziej widoczne niż w Azji Południowo-Wschodniej i Brazylii
Czas ucieka
Międzynarodowy Dzień Jaguara zwraca uwagę na potrzebę ochrony jaguarów i ich siedlisk w ramach szerszych wysiłków na rzecz osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju (SDG) ONZ. Jednak czas ucieka. W roku 2020 wylesianie amazońskiego lasu deszczowego w Brazylii osiągnęło najwyższy poziom od ponad dziesięciolecia.
Musimy pociągnąć rządy do odpowiedzialności i upewnić się, że wypełniają swoją najnowszą Deklarację w sprawie użytkowania lasów i gruntów, uzgodnioną podczas ostatniego szczytu COP26 w Glasgow, w celu ochrony lasów i przyśpieszenia ich odbudowy.
Biorąc pod uwagę, że systemy żywnościowe są odpowiedzialne za utratę nawet 80 procent bioróżnorodności i generują jedną trzecią wszystkich emisji gazów cieplarnianych, jasne jest, że aby osiągnąć cele zrównoważonego rozwoju, spełnić cele porozumienia paryskiego w zakresie zmian klimatu i uratować cenną przyrodę, musimy dokonać transformacji systemów żywnościowych.
Do dzieła
W świecie produkującym rocznie na żywność ponad 80 miliardów zwierząt lądowych, w większości hodowanych na farmach przemysłowych, transformacja systemu żywnościowego oznacza całościowe przejście na produkcję korzystną dla dobrostanu zwierząt, przyjazną naturze, przy znacznie mniejszej liczbie zwierząt gospodarskich i powszechnym stosowaniu diet na bazie roślinnej.
W międzyczasie wszyscy możemy mieć wpływ na jedzenie, które zdecydujemy się umieścić na naszych talerzach: wybierając więcej produktów roślinnych, mniej mięsa i upewniając się, że wszelkie mięso, które jemy, pochodzi ze źródeł o wysokim poziomie dobrostanu i przyjaznych dla przyrody, takich jak zwierzęta pastwiskowe, żyjące na wolnych wybiegach lub hodowane ekologicznie.
Podpisz naszą petycję, i wezwij najbardziej wpływowe organizacje na świecie, w tym Bank Światowy, Światową Organizację Zdrowia, Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) i Światową Organizację Zdrowia Zwierząt do zastąpienia rolnictwa przemysłowego takim sposobem produkcji naszej żywności, który szanuje zwierzęta, dba o naszą planetę i zmniejsza ryzyko pandemii.